حال که اثبات شد باغ فدک بنا بر آیه قرآن و قول خداوند متعال و اذعان علمای اهل سنت و شیعه به شخص پیامبر تعلق داشته است، در این بخش به این مسئله می پردازیم که پیامبر فدک را (در زمان حیاتش) به حضرت فاطمه(س) بخشیده یا نه.

یاقوت حموى درباره فدک چنین مى نویسد:
... در آن جا چشمه اى جوشان و درختان نخل بسیارى است. این همان جا است که فاطمه رضى اللّه عنها در مورد آن به ابوبکر گفت که رسول خدا صلى اللّه علیه وآله آن را به او بخشیده است. ابوبکر رضى اللّه عنه پاسخ داد: بر این مطلب شاهد مى خواهم.
البته این ماجرا خود قصه جداگانه اى دارد، تا آن که پس از ابوبکر عمر بن خطّاب حکومت را به دست گرفت و سرزمین هایى فتح شد و مسلمانان گشایشى یافتند و توانگر شدند، و عمر به اجتهاد خود تصمیم گرفت که آن را به ورثه رسول خدا صلى اللّه علیه وآله باز گرداند....
سرانجام هنگامى که عمر بن عبدالعزیز حکومت را به دست گرفت نامه اى به فرماندار خود در مدینه نوشت و به او دستور داد که فدک را به فرزندان فاطمه علیها السلام باز گرداند...(5).

شهرستانى در کتاب ملل و نحل به این مطلب اشاره نموده است آن جا که مى نویسد:
اختلاف ششم درباره فدک و ارث بردن از پیامبر صلى اللّه علیه وآله و ادّعاى ارث بردن فاطمه علیها السلام و تملیک شدن آن در ادّعاى دیگر اوست(الملل والنحل: 1 / 13.).
بنا بر این حضرت زهرا علیها السلام مدّعى بود که پیامبر صلى اللّه علیه وآله فدک را به او بخشیده است. این مطلب در منابع دیگر نیز مانند تفسیر رازى، الصواعق المحرقه، الریاض النضره، وفاء الوفا بأخبار دار المصطفى و... آمده است.
البتّه ادّعاى آن بانوى گرامى با دلایلى که حتّى از طریق اهل تسنن نیز مى توان بر آن ارائه کرد به یقین صحیح است. زیرا هنگامى که از سوى خداى متعال این آیه شریفه نازل شد که:

(وَآتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ) سوره اسراء / آیه 26
حق ذوى القربى را بپرداز.
پیامبر خدا صلى اللّه علیه وآله فدک را به فاطمه علیها السلام عطا نمود... .

بخشش فدک از سوى رسول خدا صلى اللّه علیه وآله به حضرت صدیقه کبرى علیها السلام به فرمان خداى متعال بوده است و این موضوع را پیشوایان و حافظان نامدار حدیث اهل تسنن روایت نموده اند که از جمله آنان مى توان افرادى را نام برد:
ابوبکر بزار (متوفاى 291)
ابویعلى موصلى (متوفاى 307)
ابن ابى حاتِم رازى (متوفاى 327)
ابن مردویه اصفهانى (متوفاى 410)
حاکم نیشابورى (متوفاى 405)
ابوالقاسم طبرانى (متوفاى 360)
ابن نجّار بغدادى (متوفاى 643)
نورالدین هیثمى (متوفاى 807)
شمس الدین ذهبى (متوفاى 748)
جلال الدین سیوطى (متوفاى 911)
على متقى هندى (متوفاى 975) و جمعى دیگر(الدر المنثور: 5 / 273، مجمع الزوائد: 7 / 49، میزان الاعتدال: 2 / 288، کنز العمّال: 3 / 767.).

افرادى مانند نویسنده کتاب الصواعق المحرقه این ماجرا را قطعى دانسته و نوشته است:
إنّ أبا بکر انتزع من فاطمة فدکاً.
به راستى ابوبکر فدک را به زور از فاطمه علیها السلام گرفت(الصواعق المحرقه: 31).

حافظ جلال الدین سیوطى عالم بزرگ اهل سنت در تفسیر معروفش «الدرالمنثور» در تفسیر آیه «وآت ذالقربى حقه» روایت نقل مى‏کند که همین که این آیه نازل شد رسول اللّه‏ صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله‏ و سلم فاطمه علیها السلام  را صدا زد و فدک را به او داد «لما نزلت الایة و ات ذالقربى حقه دعا رسول اللّه‏ صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله‏ و سلم فاطمة فاعطاها فدکا»

همچنین تفتازانى هنگامى که موضوع بازگرداندن فدک را به فرزندان فاطمه علیها السلام توسّط عمر بن عبدالعزیز نقل مى کند ـ که در ادامه روایتش را نقل خواهیم کرد ـ مى نویسد:
ثمّ ردّها عمر بن عبدالعزیز أیّام خلافته إلى ما کانت علیه.
آن گاه عمر بن عبدالعزیز در روزگار حکومتش فدک را به آنان که تعلّق داشت بازگرداند(شرح المقاصد: 5 / 279).

بنابراین تا این جا دو موضوع ثابت شد:
1 ـ رسول خدا صلى اللّه علیه وآله فدک را به فاطمه علیها السلام بخشیده است.
2ـ این بخشش به فرمان خداى متعال بوده است.

< فتح فدک توسط پیامبر                         سرگذشت فدک پس از پیامبر >

نوشته شده در شنبه 91/1/12ساعت 11:43 عصر توسط محمدمهدی . ر نظرات ( )